• هموروئید چیست ؟
• روش های درمان سرپایی هموروئید
• مراقبت های بعد از درمان سرپایی

هموروئید چیست ؟

هموروئید یا بواسیر از بیماری های شایع مقعدی است که امروزه گسترش زیادی در میان جوامع پیدا کرده است. هموروئید به معنی تورم بالشتک هایی به همین نام در ناحیه مقعد است، در صورتی که این بالشتک های خونی پاره شوند، امکان خونریزی از مقعد نیز وجود دارد. هموروئید در اثر وارد آمدن فشار بیش از اندازه به مقعد ایجاد شده و در موارد شدید می تواند موجب پرولاپس یا بیرون زدگی از مقعد شود. هموروئید علائمی از جمله درد، خونریزی،سوزش، خارش و … را به همراه دارد.

روش های درمان سرپایی هموروئید

مهمترین روش های درمان سرپایی و سریع هموروئید به این شرح است :

• رابربند : این روش شامل استفاده از کش لاستیکی به دور هموروئید و در واقع قطع جریان خونرسانی به مقعد است. این روش ممکن است همراه با درد شدیدی باشد و میزان تاثیر گذاری آن قطعی نیست.

• درمان با لیزر یا انعقاد مادون قرمز : این روش شامل استفاده از اشعه مادون قرمز برای انعقاد خون درون بافت هموروئیدی و از بین بردن این بافت است. با استفاده از این روش سوختگی جزئی در بافت هموروئید ایجاد می کنند، تا از این طریق جریان خون ورودی به بافت هموروئید قطع شود.درمان بواسیر یا هموروئید با لیزر  بدون درد و خونریزی بوده و روش قطعی درمان  به شمار می رود.

• اسکلروتراپی یا تزریق داخل هموروئید :  در این روش مایع درون بافت هموروئید تزریق می کنند تا خونریزی قطع شده و از بیرون زدن بافت نیز جلوگیری می شود.

• استاپلر:استاپلر یا هموروئیدوپکسی (PPH) یکی از روش های درمان هموروئید یا همان گشاد شدن عروق در ناحیه مقعد است، برای انجام این روش درمانی نیازی به بستری شدن در بیمارستان نیست بلکه می توان این عمل را در مطب پزشک و تحت بیهوشی نیز انجام داد. هدف از انجام این درمان قطع جریان خونرسانی به بواسیر و در نهایت از بین بردن آن است.

مراقبت های بعد از درمان سرپایی

رعایت برخی از نکات بعد از انجام درمان های سرپایی می تواند به تاثیری گذاری بیشتر این روش ها کمک نماید. برخی از نکات عبارتند از :

• درمان یبوست : برای درمان یبوست که احتمالاً عامل هموروئید بوده می توانیم مصرف غذاهای فیبردار را در رژیم غذایی خود بگنجانید زیرا این خوراکی ها با افزایش حجم مدفوع می توانند یبوست را درمان نمایند.
• مصرف مایعات : قرار دادن مایعات و آب به شدت در درمان یبوست موثر است و مصرف آن برای بیمارانی که به تازگی درمان خود را انجام داده اند توصیه می شود.
• فعالیت بدنی :  یکی از راهکارهای درمان یبوست و نیز جلوگیری از عود مجدد هموروئید افزایش فعالیت بدنی و انجام ورزشهای سبک است که می تواند به درمان شما کمک نماید.
• رعایت بهداشت : حفظ بهداشت می تواند به درمان شما اثر گذار باشد و از عود و عفونت بیماری جلوگیری نماید.
• حمام سیتز : این روش درمانی شامل نشستن در لگن آب گرم برای مدت 15 دقیقه در سه نوبت می باشد. این کار به افزایش گردش خون در این ناحیه و درمان سریع تر کمک می نماید.
• دارو : لازم است بعد از درمان تمامی دستورهای پزشک را رعایت نمایید، و مصرف داروهای مسکن و آنتی بیوتیک که در جلوگیری از درد و عفونت تاثیرگذار است را فراموش نکنید.

نفخ مشکل شایعی است که بسیاری از افراد در برخی از مراحل زندگی خود دچار آن می شوند. نفخ شکم در اثر افزایش میزان گاز در روده ها ایجاد می شود، و اینکه چطور اتساع روده موجب نفخ می شود، هنوز به طور کامل مشخص نشده است. یکی از علل مهم نفخ مصرف غذاهای بیش از اندازه چرب است که تخلیه روده را با تاخیر مواجه  کرده و موجب نفخ شکم می شود.

• نشانه نفخ شکم
• علت نفخ
• درمان نفخ شکم
• غرغر شکم

بیشتر بخوانید:

• درمان بواسیر با دارو (پماد،قرص)،معرفی بهترین دارو…
• اسهال چیست؟علت،علائم و انواع روش های درمان و پیشگیری از آن
• یبوست چیست؟علت،علائم،انواع روش های درمان و پیشگیری از آن

البته شدت این مشکل در افراد مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر شدید تر است زیرا که روده این افراد به شدت به نفخ و یا اتساع حساس بوده و حتی مقداری گاز طبیعی در روده نیز برای آنها مشکل ساز است. همچنین در این افراد حرکات دستگاه گوارش نظم نداشته و همین امر موجب می شود، محتویات گوارش به سمت پایین هدایت نشوند در نتیجه مشکلات گوارشی نظیر نفخ را بیشتر از دیگران تجربه  می کنند.

نشانه نفخ شکم

یکی از نشانه های نفخ شکم، اتساع آن است. اتساع شکم به علت شل شدن عضلات شکمی و به طور طبیعی جهت تسکین ناراحتی فرد روی می دهد. البته راهکار از بین بردن اتساع شکم دراز کشیدن و منقبض نمودن عضلات شکمی است.

علت نفخ

از آنجایی که درمان نفخ شکم مشکل است، بهترین راهکار برای این موضوع جلوگیری از نفخ یا شناخت علل ایجاد نفخ است. یکی از علل شایع نفخ مصرف غذاهای پر فیبر است، البته در برخی افراد این غذاها، به علت جذب آب درون روده، موجب کاهش سرعت اتساع روده شده و از حرکات نامنظم روده که موجب نفخ شکم می شود، جلوگیری به عمل می آید. یکی دیگر از علل مهم که عاملی برای نفخ شکم است، استرس و اضطراب است که با نامنظم شدن حرکات روده و نفخ در ارتباط است. البته در برخی موارد نفخ مداوم شکم از علائم بیماری های خاصی مانند کرون و حتی تومورهای روده بزرگ است و فرد همراه با نفخ علائم دیگری را نیز تجربه می کند، از همین جهت لازم است برای بررسی های بیشتر با پزشک مشورت نمایید.

درمان نفخ شکم

برای درمان نفخ، لازم است در مرحله اول فرد مصرف غذاهای نفاخ نظیر حبوبات را کاهش دهد. برخی از افراد با مصرف زغال چوب فعال شده یا داروهایی که حاوی سایمتیکون هستند، احساس بهبودی می کنند. چند راهکار سریع برای درمان نفخ شکم به این شرح است :

• پیاده روی : فعالیت فیزیکی می تواند به نظم دادن به حرکات روده و نیز خروج گاز اضافی از بدن کمک نماید.
• یوگا : برخی از حرکات یوگا عضلات روده را به گونه ای تنظیم می کند که گاز اضافی از روده خارج شده و نفخ شکم کاهش یابد.
• قرص نعناع : مصرف این قرص در رفع سوء هاضمه موثر باشد. این قرص با آرام کردن ماهیچه های روده موجب حرکات موثر تر گاز و مدفوع در روده ها می شود. افرادی که سوزش سردل دارند نباید از این قرص استفاده کنند.
• ماساژ شکم : ماساژ روده می تواند به بهبود حرکات روده کمک نماید. برای ماساژ مراحل زیر را دنبال کنید.

1. دست‌ را بالای استخوان خاصره سمت راست قرار دهید.
2. با فشار کم حرکات دایره ای را ایجاد کنید و طرف راست قفسه سینه ناحیه شکمی حرکت کنید.
3. ماساژ باید از ناحیه بالای شکمی شروع و به سمت چپ قفسه سینه ختم شود.
4. در آخر به سمت پایین و به طرف استخوان خاصره چپ حرکت کنید.
5. در صورت احساس درد حرکات را متوقف نمایید.

غرغر شکم

صدای غرغر شکم ناشی از در هم آمیخته شدن،  محتویات مایع و گاز داخل روده، به علت انقباضات شدید روده ایجاد می شود. این حالت معمولاً ناشی از اضطراب، گرسنگی و یا ترس ناگهانی ایجاد می شود و در سندروم روده تحریک پذیر شایع تر است. همچنین صدای غرغر شکم ممکن است، ناشی از بیماری های روده نظیر کرون و یا انسداد روده ایجاد شود، که در این مورد علائم دیگری مخصوص به این بیماری ها نیز وجود خواهند داشت.

انگل کرمک شایع ترین بیماری انگلی است که شیوع بسیاری در میان کودکان دارد البته احتمال درگیری بزرگسالان با این بیماری نیز وجود دارد. علت این امر را می توان ارتباط نزدیک با کودکان عنوان نمود. این بیماری علائم خاصی ندارد و اغلب در محیط های شلوغ مانند مدارس از طریق تماس فیزیکی و یا تغذیه ای به دیگر کودکان منتقل می شود. طول این کرم بین 2 تا 13 میلی متر و قطر آن 1 تا 3 میلی متر است. این کرم اغلب در روده بزرگ اقامت می کند.

• انتقال کرمک
  • جلوگیری از انتقال کرمک به دیگران
• درمان انگل کرمک
  • درمان خانگی کرمک

   

  بیشتر بخوانید:

  • شقاق در کودکان،علائم و نشانه های آن مانند تورم و…
  • خارش مقعد چیست؟تشخیص،علل و درمان
  • بواسیر در کودکان ، علت ، علائم ، پیشگیری و روش های…

  کرم ها پس از یک الی دو هفته بالغ می شوند و جفت گیری می کنند سپس  کرم نر از بین می رود. در این مرحله کرم ماده که بارور شده به سمترکتوم یا همان راست روده حرکت می کند تا شب ها وارد کانال و دهانه مقعد شده و در آنجا تخم ریزی کند و سپس خود از بین می رود. تخم های ریخته شده در طی 6 ساعت جنین دار شده و برای 2 الی 3 هفته اجازه حیات می یابند. جنین کرم (لارو) خارج شده به طرف روده بزرگ میرود تا چرخه ذکر شده تکرار شود. این چرخه در حدود 3 الی 4 هفته ادامه دارد.

  انتقال کرمک

  در اغلب موارد تخم کرمک از طریق خوردن تخم کرم منتقل می شود. این انتقال می تواند با مصرف غذای آلوده و یا در دهان بردن دستان آلوده رخ دهد. این تخمک بسیار ریز است و امکان انتقال آن از طریق هوا وجود ندارد.

  جلوگیری از انتقال کرمک به دیگران

  برای جلوگیری از انتشار کرمک نکات زیر را به یاد داشته باشید :

  • از خارش مقعد اجتناب ورزید
  • ناخن های فرد مبتلا را کوتاه نگه دارید.
  • کلیه لباس ها و ملافه های بیمار را بشویید
  • پس از هر اجابت مزاج دست ها با آب و صابون بشویید.
  • نکات بهداشتی را رعایت نمایید.

  به یاد داشته باشید پس از ابتلا به این انگل مصونیت در برابر آن نداشته و هنوز هم احتمال انتقال آن وجود دارد.

  درمان انگل کرمک

  قبل از اقدام به درمان توجه داشته باشید؛ درمان این مشکل باید به صورت خانوادگی انجام گیرد زیرا که احتمال انتقال آن زیاد است.  همچنین برای درمان نیاز است که همه انواع کرم های احتمالی نظیر ژیاردیا و کرمک و آسکاریس و آمیب مورد درمان قرار گیرند. یکی از راهکارهای اصلی برای درمان انگل کرمک مصرف مترونیدازول در کنار مبندازول است، مبندازول قرص جویدنی است و نباید همراه با آب خورده شود. اغلب کودکان به علت مزه خوب این قرص آن را مصرف می کنند ولی اگر کودک شما از مصرف آن امتناع ورزید، می توانید قرص را پودر کرده و در آب و غذای کودک از آن استفاده نمایید. مصرف این قرص برای کودکان زیر 2 سال ممنوع است. مهمترین داروهای خوراکی که برای درمان انگل کرمک کاربرد دارد به این شرح است :

  • مبندازول
  • البندازول
  • پیرانتل پاموات

  این دارو ها شامل دوز اولیه و ثانویه هستید و معمول در طول یک دوره سه هفته ای مصرف می شوند، همچنین در صورتی که درمان به صورت کلی انجام نشود، ممکن است مجدداً مصرف دارو تجویز شود. علاوه بر مصرف دارو خوراکی، در صورتی که کودک دچار خارش در ناحیه مقعد باشد، پزشک مصرف پماد و کرم هایی مخصوص را تجویز می کند.

  درمان خانگی کرمک

  علاوه بر روشهای ذکر شده رعایت بهداشت و پاکیزه نگه داشتن محیط زندگی به شدت در از بین رفتن این کرمک ها تاثیرگذار است. برای این منظور می توانید تا بهبودی کامل ملحفه ها و لباس زیر ها کودک را بجوشانید. همچنین شستن منظم و مرتب دستها با آب و صابون به از بین بردن این کرمک ها کمک می کند.

قبل از مراجعه به داروخانه برای خرید قرص ملین که سریع مشکل را حل می‌کند (ولی اغلب مشکل را بدتر می‌کند) سعی کنید برخی از ساده ترین روش های درمان خانگی یبوست را امتحان کنید و مانع از بروز مجدد آن شوید.

1. روغن… روغن فقط ماشین را به راه نمی‌اندازد!

روغن زیتون خالص، چیزی بیش از یک چربی سالم و خوشمزه است. این ماده‌ی خوراکی همچنین می‌تواند کمک کند یبوست‌تان از بین برود. زمانی که بافت و قوام روغن زیتون را در نظر بگیرید، این موضوع تعجب‌آور به نظر نمی‌رسد. این روغن عملا نمونه‌ی بارزی از درمان خانگی یبوست است. روغن زیتون دستگاه گوارش‌تان را تحریک می‌کند، و به این ترتیب کمک می‌کند تا چیزها در روده‌ی بزرگ‌تان حرکت کنند. مصرف منظم روغن زیتون از بروز مجدد یبوست جلوگیری می‌کند.

مواد لازم

-1 قاشق غذاخوری روغن زیتون
-1 قاشق چای خوری آب لیمو (اختیاری)

روش مصرف

صبح‌ها یک قاشق غذاخوری روغن زیتون بخورید. بهتر این است که این کار را با معده‌ی خالی انجام دهید، بنابراین آن را قبل از خوردن هر چیز دیگری بخورید. اگر فراموش کردید، تا زمانی صبر کنید که مدتی گذشته باشد و چیزی نخورده باشید. اگر دوست دارید می‌توانید آن را با کمی آب لیمو مخلوط کنید تا عطر و طعم بهتری داشته باشد (آب لیمو نیز به عنوان یک درمان خانگی یبوست عمل می‌کند.)

2. با لیمو کاملا تر و تازه شوید!

آه بوی لیمو تازه… آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که معده‌تان هم باید به اندازه‌ی بینی‌تان از آن لذت ببرد؟ اسید سیتریک موجود در آب لیمو به عنوان یک محرک برای سیستم گوارشی‌تان عمل می‌کند. همچنین می‌تواند به دفع سموم و مواد هضم نشده که ممکن است در طول دیواره‌ی روده‌ی بزرگ باقی بمانند، کمک کند. مخلوط کردن آب لیمو با آب نه تنها عطر و طعم لیمو را ملایم می‌کند، بلکه کمک می‌کند تا مایعات مورد نیازتان را دریافت کنید و به این ترتیب همه چیز دوباره به طور معمول حرکت کند.

مواد لازم

– یک عدد لیموی تازه
– یک فنجان آب گرم

دستور تهیه

آب لیمو را در یک فنجان آب گرم خالی کنید. این ترکیب را کم‌کم بنوشید تا تمام شود.

3. آلو را فراموش نکنید…

شاید یکی از قدیمی‌ترین راه های درمان یبوست آلو یا آب آلو باشد. این میوه به عنوان یک ملین طبیعی عمل می‌کند به این دلیل که حاوی مقادیر فراوانی فیبر است، و سوربیتول نیز دارد. سوربیتول مدفوع را نرم می‌کند زیرا یک کربوهیدرات طبیعی است که به راحتی جذب نمی‌شود، و به این ترتیب مقدار زیادی آب در هنگام عبور از روده جذب می‌کند و بر حجم مدفوع می‌افزاید. با این حال مراقب باشید، مصرف بیش از حد سوربیتول می‌تواند گاز ایجاد کند و مدفوع را بیش از اندازه نرم کند.

مواد لازم

-2 لیوان آب آلو (220 گرم)

دستور مصرف

صبح یک لیوان آب آلو و شب هم یک لیوان دیگر بنوشید تا یبوست‌تان از بین برود. آب آلو باید در عرض چند ساعت تاثیر خود را بگذارد، پس مهم است که قبل از خوردن یک لیوان دیگر، اجازه بدهید لیوان اول از روده‌های‌تان عبور کند؛ در غیر این صورت در معرض خطر اسهال قرار خواهید گرفت. همچنین می‌توانید به جای نوشیدن آب آلو چند آلو بخورید، اگر دوست دارید.

4: کشمش خیس خورده روده را به حرکت وا می‌دارد

کشمش سرشار از فیبر است. در حقیقت، بدن انسان نمی‌تواند فیبر را هضم کند، بنابراین فیبر بر حجم مدفوع می‌افزاید و باعث می‌شود در مجاری گوارش حرکت آسان‌تری داشته باشد. از این رو، مصرف کشمش به جذب آب از مجاری گوارش کمک می‌کند و باعث نرم‌تر شدن مدفوع و موادی می‌شود که در اثر سفتی و خشکی به سختی در روده‌ها حرکت می‌کنند. توصیه می‌شود برای افزایش میزان آب در دستگاه گوارش به همراه کشمش خیس خورده، مقداری آب نیز بنوشید. در ادامه‌ی این بخش به دستورالعمل گام به گام برای بهره‌مندی از خواص کشمش در درمان یبوست اشاره می‌کنیم:

مواد لازم:

الف. 1 فنجان کشمش معمولی
ب. یک عدد کاسه
پ. یک و نیم فنجان آب تازه‌ی نوشیدنی

دستورالعمل کامل:

الف. کشمش را به مدت یک شب در آب بخیسانید.
ب. صبح فردا کشمش‌ها را نوش جان کنید.
پ. بعد از میل کردن کشمش‌ها، آبی را که آن‌ها در آن خیس خورده‌اند نیز بنوشید.
ت. این کار را هر روز انجام دهید.

5: تخم رازیانه همه کاره در درمان بیماری های گوارشی است

تخم رازیانه در درمان ناراحتی‌های گوارشی نظیر نفخ، سوء هاضمه، سندرم روده‌ی تحریک پذیر، و یبوست بسیار مفید و موثر است؛ زیرا باعث حرکت نرم ماهیچه‌های داخل مجاری گوارشی می‌شود.

در این بخش نیز، به دستورالعمل گام به گامی برای درمان یبوست به وسیله‌ی تخم رازیانه اشاره خواهیم نمود:

الف. ابتدا، 1 فنجان تخم رازیانه آماده نمایید.
ب. سپس آن‌ها را بدون استفاده از آب یا روغن، بو دهید.
پ. تخم‌های رازیانه‌ی بو داده شده را خرد، و سپس الک کنید.
ت. پودر حاصل از این فرایند را در یک ظرف شیشه‌ای نگهداری کنید؛ این پودر خوشمزه می‌تواند به فرایند هضم غذاها کمک کند.
ث. در نهایت، روزی یک بار نصف قاشق چای خوری از این پودر را در آب گرم بریزید و نوش جان نمایید.

6: انجیر را به رژیم غذایی اضافه کنید

انجیر ( تازه و خشک) سرشار از فیبر است. هم‌چنین این میوه‌ی محبوب و خوشمزه درست مانند یک ملین طبیعی عمل می‌کند. آدم‌های مبتلا به یبوست مزمن می‌توانند انجیر را به رژیم غذایی روزانه‌شان اضافه کنند. به علاوه، برای درمان یبوست می‌توانید هم از انجیر خشک و هم‌ از انجیر تازه استفاده کنید. اگر در خانه‌تان انجیر تازه دارید، باید آن را بهه همراه پوست و به صورت کامل مصرف نمایید، زیرا پوست انجیر نیز مملو از کلسیم و فیبر است.

برای درمان یبوست با استفاده از انجیر در خانه، باید از دستورالعمل زیر پیروی کنید:

الف. 2 تا 3 عدد بادام و انجیر خشک آماده کنید.
ب. سپس آن‌ها را برای چند ساعت در آب سرد قرار دهید.
پ. پوست بادام‌ها را بگیرید.
ت. سپس، آن‌ها را خرد و به خوبی با هم مخلوط کنید.
ث. خمیر حاصل از ترکیب بادام و انجیر خرده شده را به همراه 1 قاشق غذاخوری عسل، شبی یک بار مصرف کنید.
ج. این کار را چند روز تکرار کنید تا به نتیجه‌ای عالی دست یابید.

7: روغن کرچک اجابت مزاج را بهبود می دهد

روغن کرچک ملین محرکی است که می‌تواند به تحریک روده‌ی بزرگ و کوچک، و هم‌چنین بهبود وضعیت اجابت مزاج کمک کند.

ساده‌ترین روش درمان یبوست با روغن کرچک این است هر روز صبح با شکم خالی 1 تا 2 قاشق چای خوری از آن را میل نمایید. به علاوه، اگر از طعم روغن کرچک خوش‌تان نمی‌آید، می‌توانید آن را با آبب میوه‌ی مورد علاقه‌تان مخلوط نمایید. با مصرف روغن کرچک در ظرف چند ساعت در وضعیت گوارشی‌تان بهبود چشمگیری مشاهده خواهید کرد. با وجود این، نباید از این روش درمان به مدت طولانی و مکرر استفاده کنید، زیرا مصرف مداوم و زیاد روغن کرچک عوارض جانبی به همراه دارد.

8: انگور مثل کشمش است

انگور حاوی فیبر نامحلول است که می‌تواند به تحرکات روده و اجابت مزاج مناسب کمک کند.

فقط کافی است هر روز به اندازه‌ی یک کاسه‌ی کوچک انگور تازه یا نصف لیوان آب انگور تازه میل بفرمایید. هم‌چنین می‌توانید حدود 10 تا 13 عدد انگور خشک بی دانه را به شیر اضافه کنید، و برای چند دقیقه حرارت دهید. در نهایت، می‌توانید ترکیب انگور خشک و شیر را به عنوان یکی از تنقلات عصرانه میل کنید. هم‌چنین می‌توانید از این راه درمان برای کودکان مبتلا به یبوست نیز استفاده نمایید.

 9: اسفناج خام و پخته مجرای گوارش را پاکسازی و بازسازی می کند

اسفناج برای سلامت و عملکرد مناسب دستگاه گوارش‌تان بسیار مفید است؛ به ویژه زمانی که به یبوست مبتلا می‌شوید. اسفناج خام حاوی ترکیبات فراوانی است که می‌توانند سراسر مجاری گوارشی‌تان را پاکسازی، ترمیم، و بازسازی کنند. افزودن اسفناج به رژیم غذایی روزانه یکی دیگر از موثرترین راه های درمان خانگی یبوست در بزرگسالان است که لازم بود در این فهرست به آن اشاره کنیم. می‌توانید بسته به سلیقه یا غذای مورد نظرتان اسفناج را به صورت خام یا پخته استفاده کنید. چنان‌چه از یبوست شدید رنج می‌برید، لازم است ترکیبی از نصف لیوان آب اسفناج خام و نصف لیوان آب خنک را روزی دو مرتبه نوش جان کنید. این کار را به مدت چند روز ادامه دهید تا از شر یبوست رهایی یابید.

10: کنجد دفع را آسان می سازد

دانه‌ی کنجد سرشار از فیبر غذایی است که می‌تواند با نرم کردن محتویات روده، حجم مدفوع را افزایش دهد، و عمل دفع را آسان‌تر نماید. برای استفاده‌ی مناسب از کنجد در درمان یبوست، باید از دستورالعمل گام به گام زیر پیروی کنید:

الف. باید روزانه حدود 35 گرم کنجد مصرف کنید.
ب. سپس، هم‌زمان با مصرف کنجد، مقدار زیادی آب بنوشید.
پ. به علاوه، کنجد را می‌توانید روی سالاد یا غذاهای‌تان بریزید (ولی سعی کنید بیش‌تر از 14 گرم نشود)

منبع : بازده

بیماری سلیاک بیماری سلیاک،

نوعی بیماری گوارشی با ماهیت خود ایمنی است که به پرزهای روده کوچک آسیب می‌رساند و سبب اختلال در جذب مواد غذایی می‌شود. افرادی که به بیماری سلیاک مبتلا هستند پروتئینی به نام گلوتن را که در گندم، جو، چاودار و احتمالاً جودو سر وجود دارد، نمی‌توانند تحمل کنند. زمانی که بیماران مبتلا به سلیاک، غذاهای حاوی گلوتن مصرف می‌کنند، سیستم ایمنی بدن آن‌ها پاسخی را به صورت تخریب روده کوچک صادر می‌کند. این تخریب به خصوص در پرزهای انگشتانه‌ای روده که مواد مغذی داخل آنها جذب می‌شوند، ایجاد می‌شود.

به دنبال آسیب پرزهای روده‌ای فرد بدون توجه به مقدار غذایی که می‌خورد، مبتلا به سوء تغذیه می‌شود. به دلیل این که سیستم ایمنی خود فرد سبب تخریب و آسیب پرزهای روده کوچک می‌شود، این بیماری، به عنوان یک بیماری خود ایمنی نامیده می‌شودو از طرف دیگر به علت این که مواد مغذی جذب نمی‌شوند، می‌تواند به عنوان یک بیماری سوء جذبی مورد نظر قرار گیرد. سلیاک، بیماری وراثتی است و ازنسلی به نسل دیگرانتقال می‌یابد و چنانچه یکی از بستگان نزدیک شما مبتلا به سلیاک باشد، احتمال مبتلا شدن شما به این بیماری 10 تا 20 درصد است. شیوع آن در 1 درصد جمعیت است. بیماری سلیاک، افراد را به گونه‌ای متفاوت، تحت تاثیر قرار می‌دهد.

در گروهی از بیماران، علائم از دوران کودکی، و در تعداد دیگر در بزرگ‌سالی بروز می‌کند. افرادی که مبتلا به دیابت وابسته به انسولین، کولیت روده و مشکلات تیروئید می باشند بیشتر مستعد ابتلا به سلیاک می باشند. یکی از عوامل مهمی که در زمان و نحوه شروع بیماری موثر می‌باشد، مدت زمانی است که یک فرد از شیر مادر تغذیه کرده است. هر اندازه این دوران طولانی تر باشد، علائم، دیرتر بروز می‌کنند . 50 درصد افراد مبتلا به سلیاک فاقد هرگونه علایم روده ای میباشند. در این موارد قسمت سالم روده قادر به جذب مواد مغذی کافی برای پیش گیری از بروز علائم است. با وجود این مسئله، این افراد همچنان در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های همراه سلیاک خواهند بود. علایم بیماری سلیاک می تواند به شکل مشکلات روده ای و یا در اثر سوء تغذیه تظاهر یابند.

علائم ممکن است خود را به صورت گوارشی یا غیر گوارشی نشان دهند.برای مثال فردی ممکن است اسهال و دردهای شکمی داشته باشد، در حالی که فرد دیگر تحریک‌پذیر و افسرده باشد. در حقیقت تحریک‌پذیری از عمومی‌ترین علائم بیماری سلیاک در کودکان است. دردهای تکرار شونده شکمی، اسهال مزمن در کودکان (حجیم و بد بو ) و گاهأ یبوست در بالغین، ، کاهش وزن ، تاخیر رشد و کوتاهی قامت کم‌خونی فقر آهن غیر قابل توضیح، نفخ و اتساع شکم، دردهای استخوانی، انقباضات عضلانی، خستگی، ، درد در مفاصل، تشنج، سوزن سوزن شدن پاها، آفت‌های دردناک دهانی، آسیب‌های پوستی دردناک به نام هرپتی فرم، تاخیر در قاعدگی یا نامنظم شدن دوران عادت ماهانه، تاخیر در رشد دندان‌ها سوء جذب ویتامین D و کلسیم میتواند به پوکی استخوان، نرمی استخوان، کاهش تراکم استخوانها و انقباضات عضلانی (تتانی) بیانجامد- کمبود ویتامینهای A,D,E. که محلول در چربی هستند نیز رخ می دهد.

به طور معمول تشخیص سلیاک دشواربوده زیرا تعدادی از علائم آن شبیه به علائم بیماری‌های دیگر مانند نشانگان روده تحریک‌پذیر، بیماری کرون، کولیت زخمی، دیورتیکولوزیس، عفونت‌های روده کوچک، نشانگان خستگی مزمن و افسردگی است. تحقیقات اخیر نشان می‌دهند که سطح آنتی بادی‌های خاص در خون افراد مبتلا به سلیاک بالاتر از حد طبیعی است.این آنتی‌بادی‌ها توسط سیستم ایمنی خود فرد در پاسخ به ترکیباتی که به بدن آسیب می‌رساند، ایجاد می‌شوند. بنابراین برای تشخیص بیماری سلیاک، پزشکان، سطح آنتی‌بادی‌هایی از خون را که، به گلوتن حساس هستند می‌سنجند، این آنتی‌بادی‌ها آنتی گلیادین و آنتی‌اندومیزیوم هستند. به دنبال تایید بیماری سلیاک توسط نتایج آزمایشگاهی و علائم موجود، پزشک ممکن است از طریق نمونه برداری حین اندسکوپی بخش کوچکی از روده کوچک را برای تعیین میزان آسیب به پرزهای روده کوچک ، مورد بررسی قرار دهد. نمونه برداری از روده کوچک بهترین روش برای تشخیص سلیاک است.

غربال گری برای بیمارن سلیاک روشی است که می‌توان به وسیله آن افراد بدون علامت را مشخص کرد. در این افراد نیز آزمون آنتی‌بادی‌های بیماری سلیاک در آنها تشخیص داده شده است. که باید تحت آزمایش و بررسی قرار گیرند. آمار نشان می‌دهد که در حدود 10 درصد از اقوام درجه یک بیماران، مانند پدر و مادر و فرزندان آن‌ها مبتلا به سلیاک هستند. باید خاطر نشان کرد هر چه قدر طول مدت تشخیص و درمان بیماری، طولانی تر باشد، شانس پیشرفت بیماری، سوءتغذیه و ایجاد بیماری‌های همراه، افزایش خواهد داشت

منبع : ویکی پدیا ،مرکز تحقیق و گوارش کبد